Bảng tóm tắt cấu trúc bài thi IELTS Listening: 

Các dạng câu hỏi bạn có thể gặp trong bài thi bao gồm: Trắc nghiệm (Multiple choice) , Nối đáp án (Matching) , Điền vào chỗ trống (bao gồm các dạng Form/Note/Table/Flowchart/Summary Completion, Sentence Completion, Short Answers) , và Sơ đồ, bản đồ, biểu đồ (Plan/Map/Diagram Labelling).    

Bạn sẽ có khoảng 30 phút để nghe các đoạn ghi âm . Sau khi phần nghe kết thúc, nếu bạn thi trên giấy, bạn sẽ có thêm 10 phút để chuyển đáp án vào phiếu trả lời . Đối với bài thi trên máy tính, bạn sẽ có 2 phút để kiểm tra lại các câu trả lời của mình . Tổng thời gian làm bài, bao gồm cả thời gian chuyển đáp án, là khoảng 40 phút.

Những khó khăn thường gặp của người mới bắt đầu

Những người mới bắt đầu học IELTS Listening thường gặp phải một số khó khăn nhất định. Nhận biết và hiểu rõ những khó khăn này sẽ giúp bạn có phương pháp tiếp cận và luyện tập hiệu quả hơn.

Một trong những khó khăn phổ biến nhất là khó khăn trong việc theo kịp tốc độ nói của người bản xứ . Người mới học thường cảm thấy choáng ngợp khi nghe người bản xứ nói nhanh, đặc biệt là trong các phần sau của bài thi.  

Vấn đề về từ vựng và khả năng nhận diện từ khóa cũng là một trở ngại lớn . Nếu vốn từ vựng còn hạn chế, bạn sẽ khó có thể hiểu được nội dung của bài nghe và nhận ra các từ khóa quan trọng liên quan đến câu hỏi.  

Khả năng tập trung và duy trì sự chú ý trong suốt 30 phút nghe cũng là một thách thức . Bài thi đòi hỏi bạn phải duy trì sự tập trung cao độ để không bỏ lỡ bất kỳ thông tin quan trọng nào.  

Trong các câu hỏi trắc nghiệm, người mới bắt đầu thường nhầm lẫn giữa các lựa chọn vì chúng thường có ý nghĩa tương tự nhau, được diễn đạt bằng các từ đồng nghĩa hoặc cách diễn đạt khác .  

Đặc biệt ở phần 3, khi có nhiều người nói trong đoạn hội thoại, việc phân biệt các giọng nói và theo dõi ý kiến của từng người có thể gây khó khăn .  

Một yếu tố nữa là sự đa dạng về giọng điệu trong bài thi IELTS . Bạn sẽ được nghe các giọng Anh (Anh, Úc, Mỹ, Canada, New Zealand), và việc làm quen với tất cả các giọng điệu này cần thời gian.  

Nhiều người mới bắt đầu cũng bỏ qua việc đọc kỹ hướng dẫn của từng phần hoặc từng loại câu hỏi . Điều này có thể dẫn đến việc trả lời sai định dạng hoặc không tuân thủ số lượng từ cho phép.  

Lỗi chính tả và ngữ pháp trong câu trả lời cũng là một vấn đề thường gặp . Dù bạn nghe đúng, một lỗi nhỏ về chính tả cũng có thể khiến câu trả lời của bạn không được chấp nhận.  

Một số người mới học có xu hướng cố gắng đoán trước câu trả lời trước khi nghe kỹ . Điều này có thể khiến bạn bỏ lỡ thông tin thực tế trong bài nghe vì quá tập trung vào những gì mình đã đoán.  

Mất dấu trong bài nghe cũng là một tình huống dễ xảy ra, đặc biệt khi bạn không chắc chắn về câu trả lời cho một câu hỏi nào đó . Việc lo lắng về một câu hỏi đã qua có thể khiến bạn bỏ lỡ thông tin cho các câu hỏi tiếp theo.  

Khả năng nhận ra các từ đồng nghĩa và cách diễn đạt tương tự (paraphrasing) là một kỹ năng rất quan trọng trong IELTS Listening . Câu hỏi và bài nghe thường sử dụng các từ khác nhau để diễn đạt cùng một ý, và việc không nhận ra điều này có thể khiến bạn chọn sai đáp án.  

Bài nghe IELTS thường chứa các thông tin gây nhiễu (distractors) được thiết kế để đánh lừa thí sinh . Đây có thể là những thông tin đúng nhưng không phải là câu trả lời cho câu hỏi, hoặc những thông tin bị thay đổi hoặc phủ nhận sau đó.  

Nhiều người mới bắt đầu không tận dụng hiệu quả thời gian đọc câu hỏi trước khi đoạn ghi âm bắt đầu . Đây là khoảng thời gian quý báu để bạn làm quen với các câu hỏi, gạch chân từ khóa và dự đoán nội dung có thể nghe được.  

Sau khi nghe, việc không kiểm tra lại đáp án cũng là một sai lầm thường gặp . Bạn nên tận dụng thời gian chuyển đáp án để rà soát lại chính tả, ngữ pháp và đảm bảo số lượng từ không vượt quá quy định.  

Trong trường hợp không chắc chắn về một câu trả lời, nhiều người lại để trống thay vì cố gắng đoán . Trong IELTS Listening, bạn không bị trừ điểm cho câu trả lời sai, vì vậy hãy luôn cố gắng điền vào đáp án dù bạn không hoàn toàn chắc chắn.  

Một thói quen không tốt khác là viết đáp án trực tiếp vào phiếu trả lời trong khi vẫn đang nghe . Điều này có thể khiến bạn xao nhãng và bỏ lỡ thông tin quan trọng cho các câu hỏi tiếp theo.  

Cuối cùng, không quen với connected speech (cách các từ được nối âm khi nói nhanh) cũng là một khó khăn đáng kể . Việc luyện nghe thường xuyên với người bản xứ sẽ giúp bạn làm quen và hiểu rõ hơn cách họ phát âm và nối âm.  

Dù có nhiều khó khăn, bạn hoàn toàn có thể vượt qua chúng bằng cách luyện tập kiên trì và áp dụng đúng phương pháp. Việc nhận diện những khó khăn này là bước đầu tiên để bạn có thể chủ động tìm kiếm giải pháp và cải thiện kỹ năng nghe của mình.

Các kỹ năng nghe cơ bản cần thiết cho IELTS Listening

Để đạt được kết quả tốt trong phần thi IELTS Listening, người mới bắt đầu cần trang bị cho mình một số kỹ năng nghe cơ bản. Những kỹ năng này không chỉ giúp bạn hiểu rõ hơn nội dung của bài nghe mà còn giúp bạn xác định thông tin cần thiết để trả lời các câu hỏi một cách chính xác.

Nghe hiểu ý chính (Listening for gist) là khả năng bạn có thể nắm bắt được chủ đề chung và các ý tưởng chính của một đoạn hội thoại hoặc độc thoại . Kỹ năng này giúp bạn có cái nhìn tổng quan về nội dung trước khi đi sâu vào các chi tiết cụ thể.  

Ngược lại, nghe chi tiết (Listening for detail) là khả năng bạn có thể nghe và hiểu được các thông tin cụ thể như tên người, địa điểm, số liệu, thời gian, lý do, mục đích, v.v.. IELTS Listening đặc biệt chú trọng vào việc kiểm tra khả năng này.  

Nhận diện từ khóa (Identifying keywords) là một kỹ năng quan trọng giúp bạn tập trung vào những phần thông tin quan trọng trong bài nghe . Trước khi nghe, hãy đọc kỹ câu hỏi và gạch chân những từ khóa có thể giúp bạn định hướng thông tin cần tìm.  

Nhận diện từ đồng nghĩa và cách diễn đạt tương tự (Recognising synonyms & paraphrasing) là một kỹ năng không thể thiếu . Bài nghe hiếm khi sử dụng lại chính xác những từ đã xuất hiện trong câu hỏi. Thay vào đó, người nói thường dùng các từ đồng nghĩa hoặc diễn đạt ý tương tự theo một cách khác.  

Đoán nghĩa từ vựng trong ngữ cảnh (Inferring meaning from context) là khả năng bạn có thể suy luận ra nghĩa của một từ mới hoặc từ mà bạn không chắc chắn dựa trên các từ và câu xung quanh nó . Kỹ năng này đặc biệt hữu ích khi bạn gặp phải những từ vựng khó trong bài nghe.  

Phân biệt các giọng điệu và ngữ âm khác nhau (Distinguishing different accents and pronunciation) là một kỹ năng bạn cần rèn luyện để có thể hiểu được nhiều loại giọng Anh khác nhau thường xuất hiện trong bài thi IELTS (ví dụ: Anh-Anh, Anh-Mỹ, Anh-Úc, v.v.) .  

Cuối cùng, nghe và ghi chú (Listening and note-taking) là một kỹ năng thiết yếu giúp bạn không bỏ lỡ các thông tin quan trọng và có thể tham khảo lại khi cần thiết . Hãy tập thói quen ghi lại những từ khóa, số liệu, hoặc ý chính trong khi nghe.  

Các kỹ năng này không hoạt động độc lập mà bổ trợ lẫn nhau. Việc luyện tập đồng thời tất cả các kỹ năng sẽ giúp bạn cải thiện khả năng nghe một cách toàn diện và hiệu quả.

Chiến lược và kỹ thuật làm bài cho từng dạng câu hỏi

Mỗi dạng câu hỏi trong IELTS Listening có những đặc điểm riêng, và việc áp dụng các chiến lược và kỹ thuật làm bài phù hợp sẽ giúp bạn tối ưu hóa điểm số của mình.

Câu hỏi trắc nghiệm (Multiple choice)

Đối với dạng câu hỏi này, trước hết bạn cần đọc kỹ câu hỏi và tất cả các lựa chọn trước khi đoạn ghi âm bắt đầu . Hãy gạch chân các từ khóa trong câu hỏi và từng lựa chọn . Điều này giúp bạn dự đoán được nội dung có thể xuất hiện trong bài nghe và loại thông tin bạn cần tìm .  

Trong khi nghe, hãy tập trung vào việc lắng nghe các từ khóa và các từ đồng nghĩa, cách diễn đạt tương tự . Nếu bạn nghe thấy một lựa chọn được đề cập, đừng vội vàng chọn ngay mà hãy tiếp tục nghe để xem liệu có thông tin nào khác phù hợp hơn không. Hãy loại trừ các lựa chọn mà bạn chắc chắn là sai .  

Hãy cẩn thận với các thông tin gây nhiễu , đó có thể là những thông tin gần đúng nhưng không hoàn toàn khớp với câu hỏi. Đừng chọn đáp án đầu tiên bạn nghe được mà hãy nghe hết để đảm bảo bạn đã hiểu đúng ngữ cảnh và lựa chọn được đáp án chính xác nhất . Nếu bạn vẫn không chắc chắn, hãy chọn đáp án mà bạn nghĩ là đúng nhất dựa trên những gì bạn đã nghe và sau đó chuyển sang câu hỏi tiếp theo .  

Điền vào chỗ trống (Form/Note/Table/Flowchart/Summary Completion, Sentence Completion, Short Answers)

Đối với dạng câu hỏi điền vào chỗ trống, điều quan trọng đầu tiên là bạn phải đọc kỹ hướng dẫn về số lượng từ được phép điền cho mỗi chỗ trống . Việc điền quá số lượng từ cho phép sẽ khiến câu trả lời của bạn bị coi là sai.  

Tiếp theo, hãy xác định loại từ cần điền vào mỗi chỗ trống (ví dụ: danh từ, động từ, tính từ, số, thời gian, địa điểm) dựa trên ngữ pháp và ngữ cảnh của câu . Hãy cố gắng dự đoán câu trả lời có thể là gì dựa trên ngữ cảnh xung quanh chỗ trống .  

Trong khi nghe, hãy lắng nghe các từ khóa và các từ đồng nghĩa, cách diễn đạt tương tự . Hãy viết chính xác những gì bạn nghe được vào chỗ trống . Sau khi nghe xong, hãy kiểm tra lại chính tả và ngữ pháp của các câu trả lời .  

Đặc biệt chú ý đến các từ chỉ thời gian, địa điểm, số lượng , vì đây thường là những thông tin quan trọng cần điền. Cũng cần cẩn thận với các thông tin bị thay đổi hoặc đính chính trong bài nghe .  

Nối đáp án (Matching)

Với dạng câu hỏi nối đáp án, bạn cần đọc kỹ cả hai danh sách các mục cần nối trước khi nghe . Hãy gạch chân các từ khóa trong cả hai danh sách để giúp bạn hình dung được mối liên hệ có thể có giữa chúng . Cố gắng dự đoán mối liên hệ giữa các mục này .  

Trong khi nghe, hãy lắng nghe các từ khóa và các từ đồng nghĩa, cách diễn đạt tương tự . Chú ý đến các chi tiết cụ thể được đề cập trong bài nghe để xác định đáp án đúng cho mỗi mục trong danh sách . Thông thường, các câu trả lời sẽ xuất hiện theo thứ tự trong bài nghe, tương ứng với thứ tự của các mục trong danh sách câu hỏi . Hãy nhớ rằng, số lượng lựa chọn trong danh sách đáp án có thể nhiều hơn số lượng câu hỏi bạn cần trả lời .  

Sơ đồ, bản đồ, biểu đồ (Plan/Map/Diagram Labelling)

Khi gặp dạng câu hỏi này, việc đầu tiên bạn cần làm là đọc kỹ tiêu đề và xem xét tất cả các thông tin đã được ghi trên sơ đồ, bản đồ hoặc biểu đồ . Nếu có vị trí bắt đầu hoặc hướng di chuyển được chỉ ra, hãy xác định chúng . Đặc biệt chú ý đến các từ chỉ phương hướng (ví dụ: trái, phải, trên, dưới, bắc, nam, đông, tây) .  

Cố gắng dự đoán loại thông tin cần điền vào các chỗ trống (ví dụ: tên một địa điểm, tên một bộ phận của một vật thể) . Trong khi nghe, hãy tập trung lắng nghe các từ khóa và các từ đồng nghĩa, cách diễn đạt tương tự liên quan đến các vị trí hoặc bộ phận được đánh dấu . Các câu trả lời thường xuất hiện theo thứ tự trong bài nghe, tương ứng với thứ tự các chỗ trống trên hình . Chú ý đến các từ chỉ hình dạng và vị trí để giúp bạn xác định chính xác các đối tượng được mô tả .

Kết luận

Vậy là bạn đã cùng tôi khám phá những bí quyết quan trọng để luyện nghe IELTS Listening cho người mới bắt đầu. Hy vọng rằng những thông tin và lời khuyên này sẽ trở thành hành trang vững chắc trên con đường chinh phục mục tiêu IELTS của bạn. Hãy nhớ rằng, sự kiên trì, một lịch trình luyện tập hợp lý và việc học hỏi từ những sai lầm là những yếu tố then chốt dẫn đến thành công. Đừng nản lòng nếu bạn gặp khó khăn ở giai đoạn đầu, bởi vì mọi người đều bắt đầu từ con số không. Với sự nỗ lực và phương pháp đúng đắn, chắc chắn bạn sẽ đạt được kết quả mong đợi trong kỳ thi IELTS Listening. Chúc bạn thành công trên hành trình này!